Sömürü düzenini ve bu düzene maruz kalanları anlayabilmek için kullanışlı bir sınıflandırma.

İyi kullar, kötü kullar ve kul olmayanlar;

Sömürgeden kurtulma hareketi birçok yerde bölgesel yönetimlere karşı bir hareketti. Elbette küresel çaÄŸda hiçbirÅŸey tamamiyle bölgesel olamaz, geniÅŸ bir perspektif saÄŸlamak da önem taşır. Gerçekte bedeni ve zihni sömürgeden kurtarmaya baÅŸlamak, ulusal yönetim ve ulusal özgürlük talebinin ötesinde bir zihin yapısına sahip olmakla gerçekleÅŸir. Tarih süreci göstermiÅŸtir ki fiziksel olarak bağımsızlığına kavuÅŸan yeni ‘bağımsız’ olmuÅŸ bir ülke, sömürgecilerinin tayin ettiÄŸi çizgide yoluna devam eder.

Bu konuyu Amerikan yerlisi filozof John Mohawk üç başlıkta topluyor.

Birincisi ‘iyi kullar’; soru sormayan, sömürgecilerin empoze etiÄŸi ÅŸekilde düşünen ve davranış gösterenler.

Ä°kincisi ‘kötü kullar’; sömürge boyunduruÄŸundan fiziksel olarak kurtulmaya çalışan ancak çoÄŸu yönetime geçtiÄŸinde boyunduruk altındayken kendilerine empoze edilmiÅŸ olan bilim, ekonomi, saÄŸlık ve eÄŸitim sistemlerini kullanacak olan zihin ve davranış yapısına sahip insanlar. Ulusal özgürlük hareketlerinin çoÄŸu bu kategoriye tekabül eder. Hedef belirlenmiÅŸ, kısmen faaliyete geçilmiÅŸ fakat gerçekte deÄŸiÅŸen fazla birÅŸey olmamıştır.

Son olarak Mohawk, ‘kul olmama’ ihtimalinden bahseder, bu ÅŸu anlama gelir: Sömürgeci Batı modelinden farklı bir düşünce ve davranış modeli geliÅŸtirmenin yollarını bulmak ki bu Batıya saçma gelebilir. Bahsedilen ilk iki ihtimal, Batı etrafında gerçekleÅŸen, üçüncüsü ise kendi dünyasında gerçekleÅŸen bir tekamül sürecidir.

Bilerek veya bilmeyerek, isteyerek veya istemeyerek düzeni benimseyenler, tahkim edenler, yaygınlaÅŸtıranlar…Zihin dünyasını, düşünme, söyleme, eyleme, seçme, beÄŸenme biçimlerini deÄŸiÅŸtirmek gibi bir yönelimi dahi olmayanlar. Aklını ve kalbini teslim etmiÅŸ olanlar. Bunlar iyi kullar…

Boyunduruk altında olma halinin farkında olan, bu hâlin ÅŸekildeki-görünürdeki-fiziksel her türlü tecellisini reddedip kurtulmayı önerirken, düzenin düşünme, söyleme, eyleme, seçme, beÄŸenme biçimlerini kullananlar. Aklını ve kalbini teslim etmese de, düzenin kuÅŸatmasından kurtaramamış ve dolayısıyla düzenin içerisinde kalmış olanlar. Bunlar kötü kullar…

Sömürü düzeninin dayattığından ve yaydığından tamamen baÅŸka düşünme, eyleme, söyleme, seçme, beÄŸenme biçimleri ile varolma mücadelesinde olanlar…Düşünce dünyasını, aklını ve kalbini arındırmanın gayretinde olanlar. KuÅŸatmayı kırmış olanlar. Kul olmayanlar…